مقایسه ویژگی های شکل بدن جمعیت های سس ماهی کورا (Barbus lacerta, Heckel 1834) در سه حوضه خزر، دجله و ارومیه با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

نوع مقاله : ریخت شناسی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، گروه زیستگاه ها و تنوع زیستی، تهران، ایران

2 گروه شیلات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 38816

3 گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 14515-775

چکیده

مطالعه تفاوت‌ های ریختی جمعیت‌ های مختلف یک گونه می‌ تواند به درک فرآیند تکامل درحال وقوع آن ‌ها کمک نماید. این تحقیق با هدف مقایسه ویژگی‌ های ریختی جمعیت ‌های سس ماهی کورا (Barbus lacerta, Heckel 1834) در سه حوضه خزر، دجله و ارومیه با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی لندمارک - پایه به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 160 قطعه سس ‌ماهی‌ کورا از سه حوضه مورد مطالعه نمونه ‌برداری شدند. پس از استخراج داده‌ های شکل در روش ریخت‌ سنجی هندسی، داده‌ های لندمارک حاصل بعد از آنالیز پروکراست (روی‌ هم‌ گذاری)، توسط تحلیل‌های آماری چند متغیره PCA و CVA با ارزش p حاصل ازPermutation test و آنالیز خوشه ‌ای مورد تحلیل قرار گرفتند. الگوهای تغییر شکل هر جمعیت نسبت به شکل میانگین کل جمعیت‌ ها در شبکه تغییر شکل مصورسازی گردید. نتایج نشان داد از نظر شکل بدن تفاوت معنی‌ داری بین جمعیت‌ های مورد مطالعه وجود دارد (0/0001>P). براساس الگوی جابجایی نقاط لندمارک و مقایسه الگوی شکل بدن هر جمعیت با شکل میانگین جمعیت‌ ها، اعضای جمعیت رودخانه طالقان دارای سری با عمق کم‌ تر و درازتر، بدنی کم ‌عمق‌ تر بودند. نمونه‌ های جمعیت توتکابن نیز دارای سر کوتاه، بدنی کمی عمیق‌تر، باله مخرجی خلفی‌تر بودند. اعضای جمعیت رودخانه کلورز نیز دارای سری پهن‌تر و درازتر، بدنی اندکی مرتفع بودند. نمونه‌های رودخانه حمیل دارای سری دراز و عمیق، بدنی عمیق و ساقه دمی کوتاه و کم عمق بودند. نمونه‌ های رودخانه زرینه ‌رود دارای سری کوچک و کم‌ عمق، باله پشتی قدامی ‌تر بودند. براساس نتایج تحلیل خوشه‌ ای جمعیت‌ های رودخانه توتکابن، کلورز، طالقان (مربوط به حوضه خزر) در یک شاخه قرار گرفتند و جمعیت رودخانه حمیل (مربوط به حوضه دجله) کاملاً در یک گروه مجزا قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of body shape features of Kura barbel (Barbus lacerta, Heckel 1834) in Caspian, Tigris and Uremia Lake basins using geometric morphometrics technique

نویسندگان [English]

  • Atefe Jamali Ashtiani 1
  • Soheil Eagderi 2
  • Neamat Allah Khorasani 3
  • Mazaher Zamani Faradonbe 2
1 Biodiversity department, Environment Faculty, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 Fisheries Department, Fisheries department, University of Tehran, Karaj. Iran
3 Biodiversity department, Environment Faculty, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran., Iran.
چکیده [English]

Study of morphological differences between populations of a species can help to better understanding of their ongoing evolutionary process. This study was conducted to study the morphological features of populations of Kura barbel (Barbus lacerta, Heckel 1834)from Caspian Sea, Tigris and Uremia Lake basins using landmark-based geometric morphometric technique. For this purpose, a total number of 160 specimens of Kura barbel were collected from the studying basins. After extracting body shape data in geometric morphometric method, obtained landmark data were superimposed by generalized Procrustes analysis, then analyzed by PCA, CVA with obtained p-value of permutation test and cluster analysis. Deformation patterns of each population was visualized in relation to consensus shape. The results showed a significant differences between studied populations in terms of body shape (P<0.0001). Based on landmark points shift patterns, specimens of Taleghan River bears smaller head depth and length, members of Totkabon River has short head, small body depth and posterior position of anal fin; specimens of Kloraz River has higher head depth and length, higher body depth; members of Hamill River showed higher head depth and length, higher body depth and shorter and lower depth of caudal peduncle and finally, those of Zarinehrood River possesses small and low depth of head and anterior position of dorsal fin. Based on the cluster analysis populations of Taleghan, Totkabon and Kloraz Rivers (Caspian Sea basin) positioned in same branch and population of Hamill River (Tigris basin) located perfectly in a distinct group.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenotypic variation
  • Geometric morphometrics
  • Kura barbell
  • Inland water basins

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار