بررسی عوامل بوم‌شناختی کوچک مقیاس مؤثر در استفاده از زیستگاه افعی البرزی (Vipera ebneri)

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 گروه زیستگاه‌ها و تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: 775-14515

2 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111

چکیده

زیستگاه‌ به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل در حفاظت از گونه‌ها مطرح  است و از این رو شناخت ویژگی‌های زیستگاهی برای تحقق برنامه‌های حفاظتی امری اجتناب ناپذیر است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل بوم‌شناختی کوچک مقیاس مؤثر در استفاده از زیستگاه افعی البرزی (Vipera ebneri) در رشته‌کوه‌های البرز انجام گرفته است. نمونه‌برداری در طی فصول فعالیت گونه در دو سال متوالی 1392-1391 به انجام رسید و تعداد 31 پلات حضور و 33  پلات عدم حضور به ابعاد 12 ´  12 متر برداشت شد. نتایج حاصل از تحلیل آماری براساس روش رگرسیون منطقی دوتایی نشان داد که دامنه‌هایی با پوشش گیاهی متراکم و پر ازسنگ‌ که در فاصله متناسبی از منابع آبی قرار گرفته‌اند، مهم‌ترین متغیرهای تأثیرگذار در انتخاب زیستگاه مطلوب افعی البرزی هستند. نتایج این مطالعه می‌تواند از طریق شناسایی عوامل مؤثر در پراکنش گونه، موجب حفظ جمعیت‌های باقیمانده افعی البرزی و حفاظت از زیستگاه‌های کلیدی آن شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ecological factors effecting microhabitat use of Iranian Mountain Steppe Viper (Vipera ebneri)

نویسندگان [English]

  • Mahtab Yazdanian 1
  • Mohammad Kaboli 2
  • Mahmoud Karami 1
1 Department of Environment and Energy, Faculty of Habitats and Biodiversity, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
2 Department of Environmental Sciences, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj
چکیده [English]

Habitat is an important component of biodiversity conservation. Understanding the habitat characteristics to achieve conservation programs is inevitable. The present study was carried out with an aim to identifying microhabitat ecological factors effecting habitat use of Iranian Mountain Steppe Viper (Vipera ebneri) in Alborz Mountains. Sampling was carried out during  spring and summer in 2012-2013. Ecological variables were measured in 31 presence and 33 absence plots of 12 ´ 12 m. Results of binary logistic regression analysis showed that hillsides with dense vegetation cover and decimetric stones at the appropriate distance from water sources, are the most important variables in habitat suitability of Iranian Mountain Steppe Viper in the area. The results of this study can fascilitate effective conservation of the remainig populations of Iranian Mountain Steppe Viper through determining factors limiting the distribution of this species as well as identifying and protecting its critical habitats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Habitat
  • Microhabitat ecological factors
  • Habitat use
  • Iranian Mountain Steppe Viper (Vipera ebneri)
  • Alborz Mountains
  • Binary logistic regression