ارزیابی شاخص های محیط زیستی در انتخاب زیستگاه یوزپلنگ آسیایی (1821 Acinonyxjubatusvenaticus; Griffith,) به کمک داده های سری زمانی دورسنجی (مطالعه موردی: مجموعه حفاظتی توران)

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست، کرج، ایران

2 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی: 4111

3 گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی گرگان، صندوق پستی: 487-49175

چکیده

شناخت عوامل موثر بر انتخاب زیستگاه می­ تواند نقش مهمی برای توصیف پراکنش گونه ­ها داشته باشد و این امکان را فراهم کند که بتوان بین زیستگاه ­های مختلف از نظر کیفیت تفاوت قائل شد. برآورد و نقشه­ سازی مناسب زیستگاه، نقش مهمی در برنامه ­ریزی حفاظت گونه ­های در خطر انقراض ایفا می­ کند. هدف از این پژوهش ارزیابی مطلوبیت زیستگاه یوزپلنگ آسیایی با استفاده از روش بیش ترین بی‌نظمی (MaxEnt) بر اساس شاخص ­های محیط زیستی و پاسخ یوزپلنگ به تغییرات معنادار پوشش گیاهی و دمای سطح زمین طی 15 سال اخیر در مجوعه حفاظتی توران می ­­باشد. داده­ های حضور یوز از سال 2001 تا 2015 و شاخص­ هایی از قبیل فاصله از پراکنش سم داران منطقه، فاصله از منابع آبی، تغییرات پوشش گیاهی و تغییرات دمای سطح زمین از سال 2001 تا 2015، بارندگی و دمای سالیانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد 20% وسعت منطقه جزء طبقه مطلوب زیستگاه قرار دارد. بر اساس نتایج، متغیر فاصله از منابع آبی و تغییرات شاخص پوشش گیاهی عمودی، منحصر به فردترین اطلاعات را در اختیار قرار می­ دهند. هم چنین مطلوبیت زیستگاه وابستگی زیادی به پراکنش گونه­ های جبیر، قوچ و میش و آهو دارد. نتایج گویای این است که پراکنش یوز غالبا´ در مناطق دشتی و تپه ماهوری است. هم چنین بر اساس نتایج، این گونه از کوهستان­ ها و ارتفاعات فاصله می‌گیرد چرا که در اشغال گونه رقیب آن، یعنی پلنگ است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of environmental Indexin habitat selection of cheetah (Acinonyxjubatusvenaticus; Griffith, 1821) using Time series data of remote sensing (Case study: Touran Management Region)

نویسندگان [English]

  • Farzaneh kermani 1
  • Behzad Raygani 1
  • Bagher Nezami 1
  • Hamid Goshtasb 1
  • Hasan Khosravi 2
  • HamidReza Heydari 3
1 College of Environment, Department of Environment, Karaj, Iran
2 Faculty of Natural Resources, University of Tehran
3 Department of Natural Resources, Gorgan University of Natural Resources, Gorgan, Iran
چکیده [English]

Abstract
Touran Biosphere Reserve is located in the North east of Semnan Province and Iran which is the most important core area for critically endangered (Cr) Asiatic cheetah in the country. Identifying suitable habitats and mapping of species distribution area have an important role for appropriate conserving of the endangered species and designing management planning. In this study we applied Maxent software to model the distribution of suitable habitats, identification of the most important environmental, climate and geographical factors for the species in Touran BR which is the second largest habitat of the species in Iran.  Cheetah presence data are from 2001 to 2015. Our results showed that 20 percent of Touran is suitable for cheetah and water resources and the perpendicular vegetation index have provided unique information. Moreover, cheetah suitable habitats are plains and hilly areas which have highly overlap with the distribution of the Jebeer Gazelle, Wild sheep and Goitered Gazelle. Moreover, according to the results, cheetah avoid mountainous habitats where is larger competitor, Persian leopard, territory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asiatic cheetah
  • environmental Index
  • Turan Biosphere Reserve
  • Habitat selection