مطالعه اثر نوسانات دما بر شاخص های رشد و سن گونه (1870 ,Schizothorax pelzami (Kessler در دو زیستگاه رودخانه و دریاچه شمال شرق ایران

نوع مقاله : بوم شناسی

نویسندگان

1 گروه محیط زیست و انرژی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 گروه تنوع زیستی و مدیریت اکوسیستم های پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 گروه زیست شناسی و زیست فناوری دریا و آبزیان دانشکده علوم و فناوری زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 گروه شیلات و محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

در این پژوهش ساختار سنی و ویژگی ­های رشد ماهی خواجو در دو زیستگاه با ویژگی­ های متفاوت (رودخانه فریزی و دریاچه چشمه سبز در استان خراسان) در بازه زمانی دی ماه 1388 تا دی ماه سال 1389 مطالعه شده است، پارامترهای سن و رشد با بررسی 495 قطعه استخوان سرپوش آبششی 261 نمونه از زیستگاه رودخانه ای و 234 گونه از زیستگاه دریاچه ای جمعیت ­های ماهیان خواجوی با دامنه طولی 69 تا 274 میلی ­متر تعیین گردید. نرخ رشد لحظه ­ای ماهیان خواجوی جوان (یک و دو ساله) در زیستگاه رودخانه ای(میانگین دمای بالاتر) بیش­ تر از جمعیت ساکن در زیستگاه دریاچه ای (میانگین دمای پائین ­تر) مشاهده شد. هم ­چنین نتایج نشان داد که  S. pelzami در زیستگاه دریاچه ای دارای طول عمر بیش­تری هستند. ماهیان خواجو در زیستگاه رودخانه ­ای در 2-3 سالگی و در زیستگاه دریاچه ­ای در سن 5-4 سالگی به بلوغ جنسی رسیدند. مقادیر پارامتر رشد ون برتالانفی دوجمعیت، نشان داد که L∞ در جمعیت زیستگاه دریاچه ای (514/70♀ ، 646/464♂) بالاتر از جمعیت زیستگاه رودخانه ای(456/92 ♀، 303/15♂) بود. شاخص فای پریم مونرو (φ′) در زیستگاه دریاچه ای (9/386 ♀، 9/225♂) و در زیستگاه رودخانه ای (9/253♀، 9/074♂)محاسبه گردید. غلبه نسبت جنسی در زیستگاه رودخانه مربوط به جنس نر و در زیستگاه دریاچه به جنس ماده اختصاص داشت. نتایج این پژوهش نشان می ­دهد که تفاوت در شرایط زیستگاهی به ­ویژه دمای آب و موقعیت جغرافیایی دو زیستگاه سبب شکل­ گیری استراتژی­ های متفاوت از نظر ساختار سن و الگوی رشد در هریک از جمعیت­ ها گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of temperature fluctuations effect on growth and age of Schizothorax pelzami (Kessler, 1870) in two river and lake habitats in north eastern of Iran

نویسندگان [English]

  • Mahdi Badri 1
  • Asghar Abdoli 2
  • Bahram Hasanzadeh Kiabi 3
  • Mahmud Karami 4
1 Department of Environment and Energy, Faculty of Natural Resources and Environment, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Department of Biodiversity and Ecosystem Management, Institute of Environmental Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Department of Marine and Aquatic Biology and Biotechnology, Faculty of Biological Sciences and Technology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
4 Department of Fisheries and Environment, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

 Age structure and growth characteristics of  the Schizothorax pelzami (Kessler,1870) in the  two different  habitate (Frizi river and  Cheshmeh Sabz lake in Khorasan province) were studied from January, 2009 through January,2010. Age and growth variables were determined by examining 495 opercular bones, 261 samples from the river habitat and 234 species from the lake habitat of the S.pelzami populations from specimens ranging between 69 and 274 mm total length. The instantaneous growth rate of young (one and two year old) S. pelzami in the river habitat (mean higher temperature) was observed higher than the population living in the lake habitat (mean lower temperature).The results also showed that S. pelzami has living longer in the lake habitat. Almost all of S. Pelzami had reached maturity in 2-3 year-old in River site but age maturity of this species in lake site was 4 and 5 years old. Von Bertalanffy growth parameters showed that L(¥)in the lake population(♂464.66, ♀514.70)was higher than river population(♂303.15 , ♀ 456.92). Growth performance index(φ') was calculated in the lake habitat (♀9. 386, ♂9.225) and in the river habitat (♀9.253, ♂9.074). Overcoming the sex ratio in the river habitat was related to the male genus and in the lake habitat to the female sex.results of this study show that differences in habitat conditions,especially water temperature and geographical location of two habitats, have led to the formation of different strategies in age structure and pattern of growth in each population.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Snow trout
  • Khaju fish
  • Cheshmeh Sabz Lake
  • Frizi River
  • Age and Growth

مراجع

  1. بدری، م.؛ عبدلی، ا.؛ حسن ­زاده ­کیابی، ب. و کرمی، م.، 1393. مطالعه تاثیر نوسانات دما در طول، وزن و فاکتور وضعیت ماهی خواجو Schizothorax pelzami (Kessler, 1870 در دو زیستگاه دریاچه و رودخانه . مجله منابع طبیعی ایران ( شیلات ) دانشگاه تهران. دوره 67، شماره 4، صفحات 479 تا 489.
  2. زمردیان، م.، 1382. نگرشی بر چشمه­ ها و دریاچه­ های پیرامونی مشهد از دیدگاه اکوتوریسم. مجله جغرافیا و توسعه. شماره 3، صفحات 73 تا 94.
  3. عبدلی، ا.؛ رسولی، پ.؛ یزدادن ­دادن ­بی ­بالان، ح. و عبدلی، ا.،1386. بررسی برخی جنبه های اکولوژیکی گونه Schizothorax pelzami از رودخانه لایین ­سو در شمال ­شرق ایران. علوم محیطی. سال 4، شماره 3، صفحات 23 تا 34.
  4. ولایتی، س.؛ غیور، ح. و شفیعا، ص.، 1383. بررسی رژیم هیدرولوژیکی رودخانه فریزی (زیرحوضه کشف ­رود) و نقش آن در تغذیه آبخوان دشت مشهد. مجله جغرافیا و توسعه. شماره 1، صفحات 47 تا 72.
  5. Abdoli, A.; Rasooli, P.; Yazdandad bibalan, H. and Abdoli, L., 2007. Study on Some Ecological Aspects of Snow Trout (Schizothorax pelzami) from Laiinsoo River in Northeastern Iran. Environmental Sciences. Vol. 4, pp: 69-76.
  6. Abdoli, A.; Pont, D. and Sagnes, P., 2007. Intrabasin variations in age and growth of bullhead: the effects of temperature Journal of Fish Biology. Vol. 70, pp: 1224-1238. doi:10.1111/j.
  7. Abdoli, A.; Pont, D. and Sagnes, P., 2005. Influence of female age, body size and environmental conditions on annual egg production of the bullhead Cottus gobio (Bez drainage, France). Journal of Fish Biology. Vol. 67, pp: 1327-1341. doi: 10.1111/j.1095- 8649.2005.00829.x.
  8. Bagenal, L.T., 1978. Methods for assessment of fish production in freshwater, 3rd edn. Oxford, London, Edinburgh & Melbourne. 365 p.
  9. Bao-Shan, M.; Cong-Xin, X.; Bin, H.; Xue-Feng, Y. and Hai-Ping, H., 2010. Age and Growth of a Long-Lived Fish Schizothorax o’connori in the Yarlung Tsangpo River, Tibet.Zoological Studies. Vol. 49, No. 6, pp: 749-759.
  10. Basoline, G.; Guisande, C.; Patti, B.; Mazzola, S.; Cuttitta, A.; Bonanno, A. and Kallianiotis, A., 2004. Linking habitat conditions and growth in European anchovy (Engraulis encrasicolus). Fish Research. Vol. 68, pp: 9-19.
  11. Beamish, R.J. and McFarlane, G.A., 1983. The forgotten requirement for age validation in fisheries biology. Trans. Am. Fish. Soc. Vol. 112, pp:735-743.
  12. Berg, L.S., 1949. Freshwater fishes of the USSR and adjacent countries. Jerusalem. Vol. 2.
  13. Brander, K.M., 1995. The effect of temperature on growth of Atlantic cod (Gadus morhua L.). ICES Journal of Marine Science. Vol. 52, pp: 1-10.
  14. Brett, J.R., 1964. The respiratory metabolism and swimming performance of young sockeye salmon. Journal of the Fisheries Research Board of Canada. Vol. 21, pp: 1183-1226.
  15. Brett, J.R. and Groves, T.D.D., 1979. Physiological energetics. In Fish Physiology, Vol VIII (Hoar, W.S.; Randall, D.J. and Brett, J.R., eds). New York: Academic Press. pp: 279-352.
  16. Bull, H.O., 1952. An evaluation of our knowledge of fish behavior in relation to hydrography. Rapp. P.V. Réun. Cons. Int. Explor. Mer. Vol. 131, pp:8-23.
  17. Coad, B.W. and Naomi, K.V., 2004. On the systematics and distribution of the snow trout Schizothorax pelzami Kessler, 1870, in Iran (Actinopterygii: Cyprinidae). Zoology in the Middle East. ISSN 0939-7140. Kasparek Verlag. Heidelberg. Vol. 32, pp: 57-62.
  18. Diana, J.S., 2004. Biology and ecology of fishes, second edition. Cooper Publishing Group.Traverse City, MI.
  19. Fry, F.E.J., 1957. The aquatic respiration off ish. In The Physiology of Fishes, Vol. I (Brown, M.E., ed.). New York: Academic Press. pp: 1-63.
  20. Fox, P.J., 1978. Preliminary observations on different reproduction strategies in the bullhead (Cottus gobio L.) in northern and southern England. Journal of Fish Biology. Vol. 12, pp: 5-11.
  21. Goolish, E.M. and Adelman, I.R., 1984. Effects of ration size and temperature on the growth of juvenile common carp (Cyprinus carpio L.). Aquaculture. Vol. 36, pp: 27-35.
  22. Handbook of fish biology and fisheries. 2003. Fish biology. Blackwell Publishing, Oxford, England. Vol. 1.
  23. He, Z.T., 2005. Studies on age and growth of Schizothorax o’connori in Lhasa River in Tibet. Master’s thesis, Huazhong Agricultural Univ. Wuhan, China.
  24. Hofer, R.; Krewedl, G. and Koch, F., 1985. An energy budget for anomnivorous cyprinid: Rutilus rutilus (L.). Hydrobiologia. Vol. 122, pp:53-59.
  25. Hofmann, N. and Fischer, P., 2003. Impact of temperature on food intake and growth in juvenile burbot. Journal of Fish Biology. Vol. 63, pp: 1295-1305.
  26. Hutchings, J.A., 2002. Life histories of fish. Hart, P.J.B. and Reynolds, J.D., editors. pp: 149-174.
  27. Jeevanthi De Silva, N., 1985. Production of the common sculpin, Cottus gobio (L.) in a Belgian chalk stream, the Samson, and the contribution of benthic macroinvertebrate fauna to its diet. PhD Thesis, Namur University, Belgium.
  28. Keckeis, H.; Kamler, E.; Bauer-Nemeschkal, E. and Schneeweiss, K., 2001. Survival, development and food energy partitioning of nase larvae and early juveniles at different temperatures. Journal of Fish Biology. Vol. 59, pp: 45-61. doi: 10.1006/ jfbi.2001.1596.
  29. Kjellman, J. and Eloranta, A., 2002. Field estimations of temperature-dependent processes: case growth of young burbot. Hydrobiologia. Vol. 481, pp: 187-192.
  30. Ligon, F.; Rich, A.; Rynearson, G.; Thornburgh, D. and Trush, W., 1999. Report of the Scientific Review Panel on California Forest Practice Rules and Salmonid Habitat: Prepared for the Resource Agency of California and the National Marine Fisheries Sacramento, Calif. 92 p appendices.
  31. Luis, G.M., 2008.  Age and growth of the tilapia, Oreochromis niloticus (Perciformes: Cichlidae) from a tropical shallow lake in Mexico.Biol.Trop. (Int.J.Trop. Biol. ISSN-0034-7744) Vol. 56, No. 2, pp: 875-884.
  32. Mills, C.A. and Mann, R.H.K., 1983. The bullhead Cottus gobio, a versatile and successful fish. Report of the Freshwater Biological Association. Vol. 51, pp: 76-88.
  33. Munro, J. and Pauly, D., 1983. A simple method for comparing the growth of fishes and invertebrates. Fishbyte. Vol. 1, No. 1, pp: 5-6.
  34. Pauly, D. and Munro, J.L., 1984. Once more on the comparison of growth in fish and invertebrates. ICLARM Fishbyte. Vol. 1, pp: 21-22.
  35. Pauly, D., 1980. On the interrelationships between natural mortality, growth parameters, and mean environmental temperature in 175 fish stocks. Journal Du Conseil International Pour L'Exploration De La Mer. Vol. 39, No.  2, pp: 175-192.
  36. Ricker, W.E., 1979. Growth rates and models. In Fish Physiology, Vol. VIII (Hoar, W.S.; Randall, D.J. and Brett, J.R., eds). London: Academic Press. pp. 677-743.
  37. Ricker, W.E., 1975. Computation and interpretation of biological statistics of fish populations. Department of the Environment, Fisheries, and Marine Service (Ottawa). 382 p.
  38. Shcherbina, M.A. Kazlauskene, and O.P., 1971. Water temperature and digestibility of nutrient substances by carp. Hydrobiologia. Vol. 9, pp: 40-44.
  39. Sparre, P. and Venema, S.C., 1998. Introduction to tropical fish stock assessment, FAO Fisheries technical paper. 450 p.
  40. Sparre, P.; Ursin, E. and Venema, S.C., 1992. Introduction to tropical fish stock assessment. Part 1. Manual. FAO Fisheries Technical Paper, Rome, Italy. 333 P.
  41. Stearns, S.C., 1992. The Evolution of Life Histories. Oxford: Oxford University Press.
  42. Vinje, F.; Heino, M.; Dieckmann, U.; Godّ, O. and Mork, J., 2003. Spatial structure in length at age of cod in the Barents Sea. Journal of Fish Biology. Vol. 62, pp: 549-564.
  43. Von Bertalanffy, L., 1938. A quantitative theory of organic growth. Human Biology. Vol. 10, No. 2, pp: 181-213.
  44. Wootton, R.J., 1990. Ecology of Teleost Fishes. London: Chapman & Hall.
  45. Yao, J.L.; Chen, Y.F.; Chen, F. and He, D.K., 2009. Age and growth of an endemic Tibetan fish, Schizothorax o’connori, in the Yarlung Tsangpo River. J. Freshwater Ecol. Vol. 24, pp:343-345.
فصلنامه محیط زیست جانوری
دوره 11، شماره 2
مرداد 1398
صفحه 267-276

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار